GFR (Glomerüler Filtrasyon Hızı) Testi Nedir?

GFR testi, böbreklerin kandaki atık maddeleri ne kadar hızlı süzdüğünü değerlendirmek için kullanılan bir testtir. Glomerüler filtrasyon hızı, böbreklerin sağlıklı bir şekilde çalışıp çalışmadığını anlamak için kritik bir parametredir.

Böbrek yetmezliği, kronik böbrek hastalığı veya diğer böbrek fonksiyon bozukluklarını tespit etmek için doktorlar bu testi sıkça ister.

GFR Testi Nasıl Yapılır?

GFR testinin gerçekleştirilmesi için genellikle kan testleri kullanılır. Özellikle serum kreatinin seviyeleri ölçülerek GFR hesaplanır.

GFR hesaplama formülü:

• GFR = (140 - Yaş) × Vücut Ağırlığı (kg) / (72 × Serum Kreatinin) (Erkekler için)

• Kadınlar için: Elde edilen sonuç 0.85 ile çarpılır.
  
  

Bazı vakalarda, doktorlar 24 saatlik idrar testi ve radyoizotop taramaları gibi ek testler de isteyebilir.

GFR Değerleri ve Normal Aralıklar

• 20-29 Yaş: 90 - 120 mL/dk

• 30-39 Yaş: 80 - 110 mL/dk

• 40-49 Yaş: 70 - 100 mL/dk

• 50-59 Yaş: 60 - 90 mL/dk

• 60+ Yaş: 50 - 80 mL/dk
  
  

GFR'nin 60 mL/dk altında olması, kronik böbrek hastalığı riskine işaret edebilir. 15 mL/dk altındaki değerler böbrek yetmezliğini gösterebilir ve diyaliz gerektirebilir.

GFR Düzeyini Etkileyen Faktörler

• Yaş: Yaşlandıkça GFR düşer.

• Cinsiyet: Erkeklerde GFR genellikle daha yüksektir.

• Böbrek Hastalıkları: Böbrek yetmezliği ve kronik hastalıklar GFR'yi düşürebilir.

• Diyabet: Yüksek kan şekeri, böbreklere zarar vererek GFR'yi azaltabilir.

• Yüksek Tansiyon: Böbrek damarlarına zarar vererek GFR düşüşüne neden olabilir.
  
  

GFR Testi Sonuçları ve Anlamları

• 90 mL/dk ve üstü: Normal böbrek fonksiyonu

• 60 - 89 mL/dk: Hafif böbrek fonksiyon kaybı

• 30 - 59 mL/dk: Orta derecede böbrek fonksiyon kaybı (Kronik Böbrek Hastalığı 3. Evre)

• 15 - 29 mL/dk: İleri düzeyde böbrek hastalığı (Diyaliz ihtimali)

• 15 mL/dk altı: Son dönem böbrek yetmezliği, diyaliz veya nakil gerektirir.
  
  

GFR Seviyesini Korumak ve Böbrek Sağlığını Desteklemek İçin Öneriler

• Bol su için

• Tuz ve protein tüketimini dengeleyin

• Düzenli egzersiz yapın

• Sigara ve alkolden uzak durun

• Kan basıncını ve kan şekerini kontrol altında tutun

GFR testi, böbreklerin kandaki atık maddeleri ne kadar etkili süzdüğünü ölçen kritik bir böbrek fonksiyon testidir. Normal GFR seviyeleri 90 mL/dk ve üstü olarak kabul edilirken, düşük değerler böbrek yetmezliği riskine işaret edebilir. Daha detaylı bilgi için Günlük Yaşam veya Beslenme ve Diyet sayfamızı inceleyebilirsiniz.